INKLYUZIV TA’LIMDAN INKLYUZIV JAMIYAT SARI: XALQARO TAJRIBA VA O‘ZBEKISTON MODELI TAHLILI

Авторы

  • Fotima Islamova Xalqaro Nordik universiteti
  • Gulsora Abduqunduzova Xalqaro Nordik universiteti

Аннотация

Ushbu maqolada inklyuziv ta’limdan inklyuziv jamiyat sari bosqichli o‘tish jarayoni xalqaro va milliy tajribalar asosida nazariy-tahliliy yondashuvda o‘rganiladi. AQSh, Finlandiya, Yaponiya va Janubiy Koreya singari rivojlangan davlatlarda shakllangan huquqiy, pedagogik va texnologik modellar taqqoslanib, O‘zbekiston sharoitiga mos kompozit (gibrid) modelning konseptual asoslari ishlab chiqiladi. Shuningdek, sun’iy intellekt (AI) texnologiyalarining adaptiv ta’lim, nutqni avtomatik tanish, matn-ovoz konversiyasi va shaxsiy ta’lim rejalari yaratishdagi qo‘llanilishi tahlil qilinadi. Milliy siyosiy-huquqiy hujjatlar, xususan PQ–4860 qarori va “2022–2026-yillarga mo‘ljallangan taraqqiyot strategiyasi” asosida O‘zbekistondagi institutsional imkoniyatlar baholanadi. Tadqiqot natijalari inklyuziv ta’limni alohida pedagogik yo‘nalish sifatida emas, balki keng qamrovli inklyuziv jamiyat modeli sifatida tashkil etish zarurligini ko‘rsatadi.

Библиографические ссылки

Raxmanova D.U. Inklyuziv ta’limda fanlarni o‘qitishning pedagogik shart-sharoitlari. – Toshkent: Fan ziyosi, 2023.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Alohida ta’lim ehtiyojlari bo‘lgan bolalarga ta’lim-tarbiya berish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-4860-son Qarori. – 2020.

“2020–2025-yillarda xalq ta’limi tizimida inklyuziv ta’limni rivojlantirish konsepsiyasi”. – O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi, 2020.

“2022–2026-yillarga mo‘ljallangan Yangi O‘zbekistonning taraqqiyot strategiyasi”. – O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi, 2022.

Lukmonova S.G‘. Inklyuziv ta’lim – adolatli jamiyat poydevori. – Osiyo Xalqaro Universiteti, Pedagogika va psixologiya kafedrasi, 2023.

Feruza T. Inklyuziv ta’limning O‘zbekistonda rivojlanishi. – “Qo‘qon Universiteti xabarnomasi”, 2023.

Mo‘minov S.A. Yaponiyada inklyuziv ta’limdan inklyuziv jamiyatga o‘tishda pedagoglarning faoliyati hamda maktab direktorlarining innovatsion boshqaruv salohiyatini takomillashtirish. – O‘zbekiston Respublikasi Ta’limni rivojlantirish ilmiy-metodik markazi, 2025.

UNESCO. Education for All: Inclusive Education Guidelines. – Paris: UNESCO Publishing, 2009.

UNICEF. The Right of Children with Disabilities to Education: A Rights-Based Approach to Inclusive Education. – New York: UNICEF, 2012.

United Nations. Convention on the Rights of Persons with Disabilities (CRPD). – New York: UN, 2006.

OECD. AI in Education: Inclusive Digital Transformation Strategies. – Paris: OECD Publishing, 2021.

Microsoft. AI for Accessibility: Inclusive Technology Solutions in Education. – Washington, 2020.

Finland Ministry of Education. Learning Analytics and Personalized Education Systems Report. – Helsinki, 2021.

Korea Institute of Special Education. Robotics and AI-based Assistive Learning for Students with Disabilities. – Seoul, 2022.

European Agency for Special Needs and Inclusive Education. Teacher Professional Development for Inclusion. – Brussels, 2017.

Загрузки

Опубликован

2025-10-20

Наиболее читаемые статьи этого автора (авторов)