DUTORDA IJRO QILISH TEXNIKALARI ORQALI ARUZ METRORITMIK QONUNLARINI O‘RGANISH HAQIDA

Авторы

  • Dilrabo Abdurashidova “Maqom cholg‘u ijrochiligi” kafedrasi o‘qituvchisi, Yunus Rajabiy nomidagi O‘zbek milliy musiqa san’ati instituti

Аннотация

Ushbu maqolada dutor chalish usullaridan foydalangan holda aruz metroritmikasi qonunlarini o‘rganish uchun empirik usul qo‘llaniladi. Hozirgi zamon musiqashunosligida birinchi marta she’rning metroritmikasi cholg‘u asbobining zarbli kombinatsiyalari bilan bog‘liq holda o‘rganiladi. Ma’lum bo‘lishicha, atoninning metroriitmik va bo‘g‘in tizimi dutor zarblari bilan mahorat bilan o‘zlashtiriladi. Vofir, komil, ramal, hazaj, rajaz, mutadorik va mutaqorib - aruz she’riy tizimining invariant metroriitmik tuzilmalari dutor sozi ijrochilari tomonidan oson ijro etilishi, koʻrsatilishi va oʻrganilishi aniqlandi.

Библиографические ссылки

Abdurashidov А. Омузиши авзони шеър ва мусики (Аруз ва мусики) (She’r va musiqa ritmikasini o‘rganish (Aruz va musiqa)). O‘quv qo‘llanma, 2-nashr, to‘g‘irlangan — Dushanbe: Kontakt, – 2002. — 52 b. (tojik tilida)

Abdurashidov А. Ташккули авзони рубоӣ дар матни адвори зарбии мусиқӣ (Musiqiy ritmik davrlar kontekstida ruboiy she’riy tuzilmasining shakllanishi) // Фалак ва масъалаҳои таърихӣ-назариявии мусиқии тоҷик, Dushanbe, « Adib», 2009 ― 60-97 b.

Abdurashidov А. Фарханги тафсирии истилохоти Шашмаком. (Shashmaqom atamalarining izohli lug‘ati) — Dushanbe: «Adib», 2016. — 400 b.

Abdurashidov А. Aruz va musiqa: Shashmaqom mumtoz musiqaning ritmikasini oʻrganish va oʻrgatishning yangi usuli haqida // “Mugʻom olami” VI Xalqaro musiqa festivali doirasida boʻlib oʻtgan ilmiy simpozium materiallari, Baku, 20-22 iyun 2023 yil — 28-38 b.

Abdurashidova D. О функции пальцев правой руки и приёме их применения на дутаре (O‘ng qo‘l barmoqlarining vazifasi va ularni dutorda ishlatish haqida). // «Музыковедение» ilmiy jurnali, № 5. – Moskva, 2023 ― 20-24 b.

Djanizade Т. Природа исламской музыкальной ритмики ика’ // Музыка в контексте ислама: традиции Ирана: сб. статей // (Iqo‘ islom musiqiy ritmikasining tabiati // Islom kontekstida musiqa: Eron an’analari: maqolalar to‘plami) Ислам и музыка (Islom va musiqa). 1-nashr / forschadan tarjima.: В.Норик, И.Гибадуллин, Н.Тарик. – М.: MChJ «Sadra», 2019. – 324–398 b.

Djuraeva L.Sh. Аlisher Navoiy va musiqa sanʼati. Sanʼatshunoslik fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasini olish uchun yozilgan dissertatsiya. — Toshkent, 2021. — 159 b.

Matyoqubov О. Фараби об основах музыки Востока (Forobiy Sharq musiqasi asoslari haqida) – Toshkent: FAN, 1986. – 88 b.

Загрузки

Опубликован

2024-12-21