SUNʼIY INTELLEKT VA INSONIY MUNOSABATLAR TRANSFORMATSIYASI, ARXITEKTURA TAʼLIMIDA SHAXSIY MUVAFFAQIYAT VA RIVOJLANISH ISTIQBOLLARI

Авторы

  • Shaxodat Umarkulova Toshkent arxitektura-qurilish universiteti

Аннотация

Maqola arxitektura taʼlimida sunʼiy intellekt (SI) qoʻllanishining oʻqituvchi–talaba munosabatlari, talabaning ijodkorligi va zamonaviy kompetensiyalariga taʼsirini yoritadi. SI vositalari tez surʼatda joriy etilayotgan boʻlsada, ularni dars jarayoniga didaktik jihatdan toʻgʻri integratsiya qilish hamda insoniy muloqotni saqlab qolishga qaratilgan metodik yondashuvlar hali toʻliq tizimlashtirilmagan. Ushbu tadqiqotda Scopus va boshqa indekslangan jurnallarda (MDPI, Frontiers, Springer va b.) chop etilgan ilmiy ishlar tahlili asosida konseptual-analitik yondashuv qoʻllanildi. Natijalar shuni koʻrsatadiki, sunʼiy intellekt yordamida dizayn gʻoyalari tezroq ishlab chiqiladi, koʻplab variantlar sinovdan oʻtkaziladi va BIM (Building Information Model) taʼlimda murakkab jarayonlarni tushuntirish hamda tekshirish ancha yengillashadi. Shu jarayonda oʻqituvchi roli koʻproq yoʻnaltiruvchi va maslahat beruvchiga aylanib, talabalarda sunʼiy intellektdan samarali foydalanish koʻnikmalari hamda etik qoidalarga rioya qilish majburiy kompetensiya sifatida shakllanadi. Shuningdek, oʻquv rejalarga “AI-integratsiyalashgan dizayn” va “Algoritmik tafakkur” kabi yangi modullarni kiritish, shaxsiylashtirilgan AI-tutorlardan foydalanish hamda baholash jarayonida “AI + oʻqituvchi” gibrid modelini joriy etish zarurligi taʼkidlanadi. Ushbu tavsiyalar AI qoʻllangan arxitektura kurslarining samaradorligi va ijodkorlikka ijobiy taʼsiri, shuningdek talabalar va pedagoglar qarashlarida kuzatilgan tafovutlar bilan asoslanadi.

Библиографические ссылки

Alshahrani, A., & Mostafa, A. M. (2025). Enhancing the use of artificial intelligence in architectural education – case study Saudi Arabia. Frontiers in Built Environment, 1-11. https://doi.org/10.3389/fbuil.2025.1610709

Aly, A., Elazazy, A., & Sharaf, N. (2025). Integrating Generative AI in Architectural Education: A Comparative study of traditional, stock LLMs, and custom tools. Proceedings of the 17th International Joint Conference on Computer Vision, Imaging and Computer Graphics Theory and Applications, 415–420. https://doi.org/10.5220/0013378000003912

https://news.utexas.edu/2024/09/12/architecture-students-designing-with-ai/#:~:text

Sahraoui, I., Kim, K., Gao, L., Din, Z., & Senouci, A. (2025). Integrating Generative AI in BIM Education: Insights from Classroom Implementation. arXiv. https://doi.org/10.48550/arXiv.2507.05296

Aly, A., Elazazy, A., & Sharaf, N. (2025). Integrating Generative AI in Architectural Education: A Comparative Study of Traditional, Stock LLMs, and Custom Tools. In Proceedings of the 20th International Joint Conference on Computer Vision, Imaging and Computer Graphics Theory and Applications (VISIGRAPP 2025) — Volume 1: GRAPP, HUCAPP and IVAPP (pp. 415-420). SCITEPRESS. https://doi.org/10.5220/0013378000003912

Zhou, M., & Peng, S. (2025). The usage of AI in teaching and studentsʼ creativity: the mediating role of learning engagement and the moderating role of AI literacy. Behavioral Sciences, 15(5), 587. https://doi.org/10.3390/bs15050587

University of Texas at Austin. (2024, September 12). Architecture Students Designing With AI. UT Austin News. https://news.utexas.edu/2024/09/12/architecture-students-designing-with-ai/

news.utexas.edu https://news.utexas.edu/2024/09/12/architecture-students-designing-with-ai/#:~:text

Alshahrani, A., & Mostafa, A. M. (2025). Enhancing the use of artificial intelligence in architectural education – case study Saudi Arabia. Frontiers in Built Environment, 11. https://doi.org/10.3389/fbuil.2025.1610709 https://www.frontiersin.org/journals/built-environment/articles/10.3389/fbuil.2025.1610709/full

Jin, S., Tu, H., Li, J., Fang, Y., Qu, Z., Xu, F., Liu, K., & Lin, Y. (2024). Enhancing Architectural Education through Artificial Intelligence: A Case Study of an AI-Assisted Architectural Programming and Design Course. Buildings, 14(6), 1613. https://doi.org/10.3390/buildings14061613

Загрузки

Опубликован

2025-10-20